Skip to main content

मराठी रीती रिवाज- महाराष्ट्रातील सण, देवस्थाने, पूजा, आरत्या आणि बरीच माहिती



मराठी रीती रिवाज


या जगाच्या पाठीवर, कुठल्याही ठिकाणचे लोकजीवन खुलून येण्यासाठी मुख्यत्वे करून त्या संस्कृती मधले सण, त्यांचे उत्सव यांचा खूपच मोठा वाटा आहे. दैनंदिन आयुष्य जगताना माणूस हा नेहमीच काहीतरी नवीन घडण्याची वाट पहात होता. माणसाच्या या सतत नाविन्याच्या आणि बदलाच्या ओढीने तो समारंभासाठी निमित्ते शोधत गेला.  त्या शोधातूनच सणवारांची निर्मिती झाली. हे सण, उत्सव नेहमीच सर्वाना एकत्र बांधून ठेवण्यात,  त्यातून एकात्मता साधण्यात खूपच  महत्वाचं कार्य करत आले आहे.



आपल्या भारतात आपले सण,  उत्सव यांना खूपच महत्व आहे. आपली प्राचीन भारतीय संस्कृती हि नेहमीच अध्यात्माशी निगडित होती. भारतातील तेहतीस कोटी देव, त्यांच्याशी निगडीत असलेल्या पौराणिक कथा, निसर्गात सतत घडणारे बदल, ऋतुमान या सर्वांशी सांगड घालून विविध सणवार यांची निर्मिती झाली.



जीवनाला अध्यात्म, भक्तिभावाचा स्पर्श देण्यासाठी सर्व सण उत्सवांना देवकल्पना, पौराणिक कथा-कल्पनांची जोड दिली गेली.  विशिष्ठ देवतेचं अधिष्ठान, श्रद्धा, भक्तिभाव, पूजा,  व्रत,  नैवेद्य इत्यादींची जोड दिल्यामुळे सण धार्मिक भावनेने,  श्रद्धेने साजरे केले जातात. त्याच्याशी निगडीत असे खाद्यपदार्थ, पूजा, आराध्य दैवत वगैरे प्रथा सुरू झाल्या.


आता काळ हा वेगाने बदलत आहे. जीवन खूपच वेगवान होत आहे. तरी सुद्धा,  महत्वाची बाब म्हणजे,  अगदी पूर्वी प्रमाणे नसलं तरी,  सण-उत्सव साजरं करण्याची मानसिकता आजच्या पिढीत सुद्धा कायम आहे. आपण या प्रथा जरी वर्षानुवर्षे पाळत असलो तरी त्यांविषयीची पारंपारिक माहिती सर्वांना असतेच असे नाही. मुख्य प्रश्न येतो तो म्हणजे या सण-उत्सवाची,  आपल्या संस्कृती ची माहिती उपलब्ध असण्याची. मराठी माणूस आता फक्त देशातल्या विविध राज्यांमधूनच नव्हे,  तर नोकरी-उद्योग धंद्यासाठी जगाच्या  कानाकोपऱ्यात पोहोचला आहे. खूप जणांना सणा बद्दल माहिती असते. उदाहरणार्थ गणपती बद्दल त्यांना माहिती असते, परंतु त्याची पूजा,  आरत्या या बद्दल माहिती नसते.


म्हणूनच हि उणीव दूर करण्याच्या दृष्टीने,  रचित टेकनॉलॉजि ने 'मराठी रीती रिवाज' नावाचे मोबाइल अँप आता अँड्रॉइड आणि अँपल या दोन्ही अँप स्टोर वर उपलब्द्ध केले आहे. त्यामुळे आजच्या मराठी पिढीला,  मग तो महाराष्टात असो किंवा परदेशात असो,  सर्वानाच आपले सण,  उत्सव,  आरत्या, श्लोक, पूजेची माहिती, आपली देवस्थान ..... अशी विविध माहिती अगदी सहज एका क्लिक वर आता उपलब्द्ध झालेली आहे.


आपल्या मराठी रीती रिवाजा संबंधी लागणारी माहिती या मोबाइल अॅप मध्ये उपलबद्ध आहे. शिवाय एकदा हे अॅप तुमच्या मोबाईलमध्ये डाउनलोड केल्यावर इंटरनेट ची हि आवश्यकता नाही. 

‘मराठी रीती रिवाज’ या मोबाइल अॅप मध्ये पुढील माहितीचा समावेश आहे -
१. नित्यकर्म 
२. पूजे संबंधी 
३. संख्याविशेष  
४. आपले सण (मराठी महिन्यानुसार) 
५. विविध माहिती



१. नित्यकर्म –

    o श्लोक / स्तोत्र –

·         मंगलाचरण 

·         करदर्शन

·         भूमिवन्दन

·         प्रात:स्मरण 

·         स्नान करताना म्हणावयाचे श्लोक

·         सूर्यनमस्कार

·         श्रीगणपत्यथर्वशीर्ष

·         संकटनाशन गणेशस्तोत्रम्

·         श्रीगणेशकवचम्

·         श्रीरामरक्षास्तोत्रम्

·         श्रीमारुतीस्तोत्र

·         फलश्रुति

·         तुलसीपूजन

·         भोजनाचे श्लोक

·         शुभंकरोती 

·         नवग्रहस्तोत्र

·         शनिमाहात्म्य

·         बावन्नश्लोकी गुरुचरित्र

·         मनाचे श्लोक

·         श्री सुक्त

·         श्रीलक्ष्मीस्तोत्रम

·         श्रीदुर्गास्तोत्र

·         श्रीशंकरस्तोत्र

·         श्रीमहालक्ष्म्यष्टकम

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय पहिला

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय दुसरा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय तिसरा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय चौथा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय पांचवा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय सहावा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय सातवा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय आठवा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय नववा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय दहावा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय अकरावा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय बारावा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय तेरावा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय चौदावा

·         श्रीशिवलीलामृत: अध्याय पंधरावा


         o पसायदान

    o भूपाळ्या -

·         गणपतीची

·         रामाची

·         घनश्याम श्रीधराची

·         श्रीकृष्णाची


    o आरत्यां - 

·         श्रीगणपतीची आरती

·         श्रीशंकराची आरती

·         श्रीदेवीची आरती

·         श्रीरामाची आरती

·         श्रीमारुतीची आरती

·         श्रीकृष्णाची आरती

·         श्रीदत्ताची आरती 

·         श्रीपादवल्लभाची आरती

·         श्रीविठोबाची आरती

·         श्रीज्ञानदेवाची आरती

·         श्रीजगदीशाची आरती 

·         कर्पूरारती

·         तुळशीची


    o मंत्र -  

·         क्लेश / पीडानाशक मंत्र

·         हरवलेली वस्तू सापड्यासाठीचा मंत्र

·         गायत्री मंत्र

·         मंत्रपुष्पांजली

·         तीर्थ घेतांना म्हणावयाचे मंत्र


    o प्रार्थना -

·         घालिन लोटांगण


२. पूजे संबंधी

    o मानसपूजा
    o पूजा
    o पूजा करताना
    o मूर्तीची प्राणप्रतिष्ठा करताना
    o देवळात गेल्यावर
    o काही महत्त्वाच्या गोष्टी
    o पंचोपचारी पूजा
    o षोडशोपचारी पूजा
    o सत्यनारायण पूजा


३. संख्याविशेष

    o एक
    o दोन
    o तीन
    o साडेतीन
    o चार
    o पाच
    o सहा
    o सात
    o आठ
    o नऊ
    o दहा
    o अकरा
    o बारा
    o तेरा
    o चौदा
    o पंधरा
    o सोळा
    o अठरा
    o सत्तावीस


४. आपले सण

    o   चैत्र -

·         गुढी पाडवा

                  ·         गौरी  तृतीया

·         राम नवमी

·         हनुमान जयंती 


   o   वैशाख -

·         अक्षयतृतीया

·         नृसिंहजयंती


   o   जेष्ठ -

·         वट सावित्री


   o   आषाढ -

·         चतुर्मास्यव्रत

·         एकादशीव्रत 

·         गुरुपौर्णिमा

·         दीपपूजा


   o   श्रावण -

·         विनायकी चतुर्थी 

·         नागपंचमी

·         मंगळागौरी व्रत

·         जिवत्यांची पूजा

·         वरलक्ष्मीव्रत

·         नारळी पौर्णिमा

·         रक्षाबंधन

·         जन्माष्टमी

·         पिठोरी अमावस्या


   o   भाद्रपद -

·         हरितालिकाव्रत

·         गणेशचतुर्थीव्रत

·         ऋषिपंचमीव्रत

·         अनंतचतुर्दशी


   o   अश्विन -

·         शारदीय नवरात्र 

·         दसरा

·         कोजागिरी पौर्णिमा

·         गुरुद्वादशी व वसुबारस 

·         धनत्रयोदशी 

·         नरकचतुर्दशी

·         लक्ष्मीपूजन


   o    कार्तिक - 

·         बलिप्रतिपदा / दिवाळी पाडवा

·         यमद्वितीया ( भाऊबीज )

·         तुलसीविवाह  

·         वैकुंठचतुर्दशी

·         त्रिपुरीपौर्णिमा


   o   मार्गशीर्ष -

·         चंपाषष्ठी

·         दत्तजयंती


   o   पौष -

·         मकरसंक्रांती


   o   माघ -

·         गणेशजयंती

·         वसंतपंचमी

·         रथसप्तमी

·         महाशिवरात्री


   o   फाल्गुन -

·         होळी

·         धुलीवंदन

·         रंगपंचमी 



५. विविध माहिती


   o   अधिकमास माहिती

   o   श्रीखंडोबाची प्रसिद्ध स्थाने

   o   अष्टविनायक

   o   दत्तक्षेत्र

   o   पंच महातत्वाची देवस्थाने

   o   वारांचे उपवास व व्रते




शिवाय पुढील पैकी काही  माहिती ध्वनी स्वरूपात देखील उपलब्ध आहे -
# श्लोक / स्तोत्र
# आरत्यां
# मंत्र
# प्रार्थना  - घालिन लोटांगण



अॅप चे काही फायदे -
* संपूर्ण अॅप हे मराठी भाषेंत उपलब्ध असून वापरण्यास अत्यंत सोपे आहे
* अॅप मोबाईलमध्ये डाउनलोड केल्यावर माहिती वाचण्यास इंटरनेट ची आवश्यकता नाही
* काही माहिती ध्वनी स्वरूपात देखील उपलब्ध आहे ( ५० मिनिटांचा ध्वनी उपलब्ध आहे. )
* लहान मुलांना आरत्या समजावयांस अॅप चा उपयोग होतो
* अॅप इंटरनेट शिवाय चालते त्यामुळे उपयुक्त माहिती कधीही व कुठेही वाचतां येतें
* अॅप मध्ये फॉन्टचा आकार पाहीजे तसा कमी अथवा जास्त करता येतो 


त्यामुळे आता सणासुदीच्या दिवशी घाईत असताना, शेवटच्या क्षणी आरती पुस्तके शोधण्याची गरज नाही. आपल्याला सदैव लागणारे श्लोक, आरत्या, प्रार्थना अगदी सहज एका क्लिक वर आता उपलब्द्ध आहेत. 


 अॅप डाउनलोड :

तुमच्या स्मार्टफोन मधून पुढील लिंक क्लिक करा –

आयफोन/ आयपॅड - https://itunes.apple.com/us/app/marathi-riti-rivaj/id1234491473?ls=1&mt=8

अँड्रॉइड - https://play.google.com/store/apps/details?id=com.rachittechnology.marathiritirivaj

किंवा

पुढील बारकोड तुमच्या स्मार्टफोन मधून स्कॅन करा - 

  आयफोन/ आयपॅड -


अँड्रॉइड -





संपर्क साधा :
contactus@rachittechnology.com
http://www.rachittechnology.com
https://www.facebook.com/RachitTechnology
https://twitter.com/RachitTech

Popular posts from this blog

HOW MOBILE APP IS HELPFUL IN LEARNING LAW ?

Law App - A self-learning platform for Law . Technology has completely transformed our daily life in a best possible way. ‘ Mobile Phone ’ is a great example of such technology. With this Mobile, we can do so many activities, which were hard to believe few years back. In fact today’s generation prefers anything and everything handy i.e. on Mobile, because it is faster n absolutely easy to use. Majority of the businesses/sectors now use Mobile technology to keep pace with the highly competitive market. Mobile technology’s role in educational area is also very vital. Similarly entry of this technology in Legal space has very bright future. WHY YOU NEED A ‘LAW APP’ – THE LAW LEARNING APP : Average cost of Law book is bit expensive. Over the period of time these books needs to be updated & purchased again and again. These books are heavy & expensive as well. So, there has to be a better solution. That's where Rachit Technology steps in. Smart P...
Read more

Hidden Benefits of Crossword Puzzle

Crossword Puzzles are extremely entertaining. But very importantly, it is more than just a pass time activity. Since 1913, Crossword Puzzles have changed the way people utilize and enjoy words. Since then, the researchers are intensely working out to find the benefits of Crossword Puzzles. Being a boredom buster Crossword Puzzles are actually beneficial for our mental health. Many studies have shown the positive effects of Crossword Puzzles on one’s brain. It improves memory and brain function. It is also very much helpful in early Dementia. It helps in improving verbal skills, problem solving, deep thinking and productivity as well. Crossword Puzzles challenge us, as well as they help us to relax. This shift in consciousness comes with many benefits….... Though it is a great way to pass the time, let’s see what the Crossword Puzzles are good for and how it adds value to your life. Special Benefits of Crossword Puzzles – Improves Vocabulary Crossword Puzzles provide great educational o...
Read more

Unique Facts on Aadhaar number And Aadhaar (Targeted Delivery of Financial and Other Subsidies, Benefits and Services) Act, 2016

          Unique Facts on Aadhaar number And Aadhaar (Targeted Delivery of Financial and Other Subsidies, Benefits and Services) Act, 2016   Aadhaar is an individual identification number issued by the Unique Identification Authority of India (UIDAI) on behalf of the Government of India to individuals for the purpose of establishing the unique identity of every single person. Unique Identification Authority of India (UIDAI) is responsible for the processes of enrolment and authentication of Aadhaar Card under Aaadhaar Act, 2016.  Its objective is to collect biometric and demographic data of residents, store them in a centralized database.  First Aadhaar number was launched in Maharashtra in the village of Tembli, on 29 September 2010. Ranjana Sonawne: 782474317884 become the first Indian to get the (UID) number (termed as Aadhaar) Each resident of India will receive 12-digit unique identify number called as Aad...
Read more

The Real Estate (Regulation and Development) Act, 2016

  The Real Estate (Regulation and Development) Act, 2016 is an Act of the Parliament of India which seeks to protect home-buyers as well as help boost investments in the real estate industry. The bill was passed by the Rajya Sabha on 10 March 2016 and by the Lok Sabha on 15 March 2016 and received Presidents assent on 25 March 2016. The Real Estate Act 2016 to establish the Real Estate Regulatory Authority for regulation and promotion of the real estate sector and to ensure sale of plot, apartment or building, as the case may be, or sale of real estate project, in an efficient and transparent manner and to protect the interest of consumers in the real estate sector and to establish an adjudicating mechanism for speedy dispute redressal and also to establish the Appellate Tribunal to hear appeals from the decisions, directions or orders of the Real Estate Regulatory Authority and the adjudicating officer and for matters connected therewith or incidental thereto. This law v...
Read more

How Mobile App is helpful in preparing for Competitive Exams?

Competitive Exam Preparation – Mobile App (One stop solution) Technology has completely transformed our daily life in a best possible way. ‘Mobile Phone’ is a great example of such technology. With this Mobile, we can do so many activities, which were hard to believe few years back. In fact today’s generation prefers anything and everything handy i.e. on Mobile, because it is faster n absolutely easy to use.   Majority of the businesses/sectors now use Mobile technology to keep pace with the highly competitive market. Mobile technology’s role in educational area is also v ery vital. So, entry of this technology in Competitive Exam Preparation has very bright future. Why you need a ‘Competitive Exam Preparation’ Mobile App: In this extremely competitive world, students have to appear for some competitive exam or the other. Competition in the entrance exams for every sector such as Engineering, Medical, Civil Services, Management etc. is growing at a fast rate, so every aspirant ...
Read more

Internet Of Things

Internet of Things It’s all started back in 1960’s when internet started to get in shape. Advanced Research Projects Agency Network (ARPANET) was one of the world's first operational packet switching networks, the first network to implement TCP/IP, and one of the progenitors of what was to become the global Internet. The World Wide Web ("WWW" or simply the "Web") is a global information medium which users can read and write via computers connected to the Internet. Sir Timothy John "Tim" Berners-Lee best known as the inventor of the World Wide Web in early 1990’s. Internet continue to evolve, today it is mainly used for communication between 2 humans or also known as H2H (Human to human communication). It currently dominated by emails, chat services, various messengers, websites, shopping portals, entertainment websites. Today there are billions of devices that are connected to internet processing more than petabytes of data. So important...
Read more

How I spend 5000$ in AWS in less than 24 hours

  How did it happened? I develop EdTech solutions , mainly mobile apps. I have mobile app “ Competitive Exam Preparation ” available on Android and iOS platform. It is an Entrance Exam Preparation app for AIIMS MBBS, CAT, CLAT-UG, CA CPT, GK, GEP, GATE, JEE-Main, MHT-CET, NDA & NA and NEET exam. It has vital questions from previous year’s papers. It is a free and easy to use educational app, containing 13000+ wide collections of MCQ with answers. Many users of the app use this app for government exam preparation. One of the user asked for support of this app in regional language, primarily user asked support for “ Hindi ” language. Research So I started doing research on tools that will help me to convert English MCQs to Hindi. First thing I looked at was Google Translate https://translate.google.co.in/   It was fast and accurate Next I looked at Amazon Translate https://aws.amazon.com/translate/   Looked at batch translation job page and found it super easy...
Read more

Understanding the US Code and CFR: A Comprehensive Guide

·          Introduction: o    What is the US Code? The United States Code (U.S. Code) is a codification by subject matter of the general and permanent laws of the United States. It is divided by broad subjects into 53 titles. Titles are further subdivided into sections, subsections, paragraphs, and subparagraphs. The U.S. Code is published by the Office of the Law Revision Counsel of the U.S. House of Representatives. The U.S. Code is updated every six years, with annual cumulative supplements published in between. The current edition of the U.S. Code is the 2023 edition, which was published on April 10, 2023. The U.S. Code is an important resource for lawyers, judges, law students, and anyone who needs to know the law. It is also a valuable tool for understanding the history of American law. Here are some of the things you can do with the U.S. Code: ·          Find the law on a parti...
Read more

Bhartiya Sakshya Adhiniyam 2023 | New Criminal Law | Evidence Law | BSA | (Demo Inside!)

Bharatiya Sakshya Adhiniyam, 2023     v Introduction v Key features v Benefits v Challenges in implementation v Conclusion Introduction India’s new criminal laws, Bharatiya Nyaya Sanhita (Indian Penal Code), Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita (Code of Criminal Procedure) and Bharatiya Sakshya Adhiniyam (Indian Evidence Act) are to come into force on July 1, 2024. BSA is applicable to all judicial proceedings in the country and defines the particulars of evidence produced and admissible in courts.  Key features Documentary Evidence - electronic or digital records, e-mails, and server logs, computers, smart phones, laptops, SMS, websites, locational evidence, mails, messages on device. Digitization of all records - Including case diary, FIR, charge sheet and judgement. Oral Evidence – BSA allows witnesses, accused persons and victims to testify through electronic means. Benefits Use of Technology is definite...
Read more